tarafından Aile sağlığı merkezi nedir? Ne iş yapar? Görevleri nelerdir? Hizmetleri ve bilinmesi gerekenler nelerdir? Aile sağlığı merkezindeki doktorların görevleri neler?
Aile sağlığı merkezi nedir?
Bir veya daha fazla aile hekiminin ebe, hemşire, sağlık memuru ve benzeri sağlık personeli ile birlikte aile hekimliği hizmeti verdiği kuruluştur.
Sağlık ocakları, 2010 yılından itibaren aile hekimliği uygulaması kapsamında aile sağlığı merkezine dönüştürülmüştür.
Aile sağlığı merkezi ne iş yapar?
Aile sağlığı merkezleri 1. basamak sağlık hizmetleri sunar. Aile sağlığı merkezlerinde bireysel ve ailesel sağlık şartlarının düzenli takibi yapılabilir. Detaylı tetkik gerektirmeyen sağlık problemlerinde, aile sağlığı merkezleri ihtiyaç duyulan tüm hizmeti sunabilir.
Birinci basamak sağlık hizmetleri nedir?
Birinci basamak sağlık hizmetleri, sağlığın teşviği, koruyucu sağlık hizmetleri ile teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin bir arada verildiği, bireylerin bu hizmetlere rahat ve kolaylıkla ulaşabildikleri, düşük maliyetli etkin ve yaygın sağlık hizmetinin sunulmasıdır.
2003 yılından itibaren uygulanmaya başlanan sağlıkta dönüşümün önemli bölümlerinden olan aile hekimliği, birinci basamak sağlık hizmetinin çağdaş uygulama şeklidir.
birinci basamak sağlık hizmeti denildiğinde ilk akla aşağıdakiler gelir.
Muayene hizmeti
Pansuman hizmetleri
Aşı, sağlık ve kanser taramaları gibi hizmetler
Enjeksiyon hizmetleri
Küçük cerrahi müdahaleler
Aile sağlığı merkezinin sunduğu hizmetler nelerdir?
Muayene yapılabilir, ilaçların reçetesi doktor tarafından yazılabilir.
Ayrıca hastanelerden rapor çıkarıldığında ilaçta yazılabilir.
Hormon
Biyokimya
Hematoloji
İdrar gibi labaratuvar tetkileri yapılabilir.
Aşağıdaki raporları da verebilir.
İstirahat raporu
İş görmezlik raporu
Evlilik raporu
Ehliyet raporu
Akli meleke raporu
Sporcu sağlık raporu
Askerlik muayene raporu
Ayrıca diğer hizmetleri nelerdir?
Evde bakım gerektiren engelli, yaşlı veya yatalak hastalara evde tedavi uygulanabilir. Bu hizmetin ismi, yerinde sağlık hizmetidir.
Sağlık tarama ve aşılama hizmetleri yapar. Sağlık konusunda eğitimler verir ve halkı bilinçlendirir.
Lohusa takibini ve bakım hizmetini sunar.
Bebeğin gelişimini ve aşı takibini yapar.
Çocuğun sağlık taramasını ve takibini yapar.
Aile planlamasına konusunda danışmanlık yapar, ücretsiz doğum kontrol hapı ve prezervatif dağıtımı yapar.
Gebe takibi yapar. Emzirme ve anne sütü hakkında danışmanlık sunar.
Aile sağlığı merkezinden nasıl faydalanabilirim?
Aile sağlığı merkezlerinin hizmetlerinden faydalanmak için, hangi aile sağlık merkezine kayıtlı olduğunuzu bilmeniz gerekmektedir.
Bulunulan vilayetteki sağlık müdürlüğü, ikamet durumunuza göre sizi en yakın aile sağlık merkezine kaydetmektedir.
Hangi aile sağlık merkezine kayıtlı olduğunuzu E-devlet şifrenizle https://www.turkiye.gov.tr/aile-hekim-bilgisi internet sayfasından öğrenebilirsiniz.
Bu arada aile sağlığı merkezinin verdiği hizmet ücretsiz olup herkes faydalanabilir. Sağlık sigortası olmayanlarda hizmeti alabilir.
Aile sağlığı merkezine sağlık bakanlığının online randevu sistemleri üstünden randevu alabiirsiniz.
Aile sağlığı merkezleri ile ilgili bilinmesi gerekenler
Aile sağlığı merkezleri ile ilgili bilinmesi gereken bazı diğer hususlar aşağıdadır.
Detaylı tetkik gerektiren vakalarda, aile hekimininiz sizi bir hastaneye yönlendirme durumu olabilir.
ikamet adresinizi değiştirdiyseniz ya da herhangi bir aile sağlığı merkezinde kaydınız yoksa en yakın aile sağlık merkezine giderek aile hekiminizi seçebilirsiniz.
Herhangi bir durumda aile hekiminizi değiştirme hakkınız vardır.
Bulunduğunuz şehirde, kayıtlı olmadığınız aile sağlık merkezinden hizmet alma durumunuz bulunmamaktadır.
Başka şehire gittiğinizde, misafir olarak istediğiniz aile sağlığı merkezinde istediğiniz aile hekimine muayene olabilirsiniz.
Bebekler annenin seçtiği aile hekimine muayene olur. Çocuklar ise, ailelerinin belirlediği aile hekimine muayene olur.
Aile sağlığı merkezindeki aile hekimlerinin yetki, görev ve sorumlulukları nelerdir?
1.Periyodik sağlık muayenesi yapar.
2.Çalıştığı bölgenin sağlık hizmetinin planlamasında bölgesindeki toplum sağlığı merkezi ile işbirliği yapar.
3.Kendisine kayıtlı kişilerin ilk değerlendirmesini yapmak için altı ay içinde ev ziyaretinde bulunur.
4.Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir.
5.Tetkik hizmetlerinin verilmesini sağlar ya da hizmet verir.
6.Verdiği hizmetlerle ilgili olarak sağlık kayıtlarını tutar ve gerekli bildirimleri yapar.
7.Sağlıkla ilgili olarak kayıt altında olan vatandaşlara rehberlik yapar, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini verir.
8.Hekimlik uygulaması sırasında karşılaştığı toplum ve çevre sağlığını ilgilendiren durumları bölgesinde bulunduğu toplum sağlığı merkezine bildirir.
9.Kayıtlı kişilerin yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaları (kanser, kronik hastalıklar, gebe, loğusa, yenidoğan, bebek, çocuk sağlığı, adölesan, erişkin, yaşlı sağlığı ve benzeri) yapar.
10.Kendisine kayıtlı kişileri yılda en az bir defa değerlendirerek sağlık kayıtlarını günceller.
11.Gerektiğinde hastayı gözlem altına alıp tetkik, teşhis ve tedavilerini yapar.
12.Bakanlıkça belirlenen konularda hizmet içi eğitimlere katılır.
13.İlgili mevzuatta birinci basamak sağlık kuruluşları ve resmi tabiplerce kişiye yönelik düzenlenmesi öngörülen her türlü sağlık raporu, sevk evrakı, reçete ve sair belgeleri düzenler.
14.Entegre sağlık hizmetinin sunulduğu merkezlerde gerektiğinde hastayı gözlem amaçlı yatırarak tetkik ve tedavisini yapar,
15.Evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir.
16.Aile sağlığı merkezi şartlarında tanı veya tedavisi yapılamayan hastaları sevk eder, sevk edilen hastaların geri bildirimi yapılan muayene, tetkik, tanı, tedavi ve yatış bilgilerini değerlendirir, ikinci ve üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlar.
17.Bakanlıkça ve ilgili mevzuat ile verilen diğer görevleri yapar.
