Halk Edebiyatı Özellikleri Nelerdir?

Halk Edebiyatı Özellikleri Nelerdir? Kaça Ayrılır? İlk Örneği Nedir? Kurucusu kimdir? Şairleri Kimlerdir?

Halk Edebiyatı Özellikleri Nelerdir?

Edebiyat terimi; Türkçede, Tanzimat tan sonra kullanılmaya başlamıştır ve daha önceki zamanlarda edeb ilmi adıyla tanınıyordu.

Halk Edebiyatı İslamiyet öncesi sözlü edebiyatın uzantısıdır.

Halk Edebiyatında hikayeler, ortaya çıktıkları dönemin sosyal, siyasal ve kültürel özelliklerini yansıtmaktadır.

Olaylar halkın anlayacağı, sade bir dille anlatılmaktadır.

Halk hikâyeleri sözlü gelenek ürünleridir, yani anonimdir.

Halkın duygu ve düşüncelerini, yaşama ve dünyaya bakışını yansıtmaktadır.

Konular, dil, biçim ve duyarlıklar bakımından halk kültürüne sıkı sıkıya bağlıdır.

Halkın yarattığı sözlü eserlerden oluşur. 

Dil ve anlatımda süslü söyleyişe yöneliş bulunmamaktadır.

Halk edebiyatı özellikleri nelerdir sorusuna; Halk Edebiyatı ağızdan ağıza aktarılır ve yazılı edebiyatta olduğu gibi hem düz yazıda hem de şiir anlatılarından oluşur diyebiliriz.

Aynı zamanda da şiirlerden ve şarkılardan, efsanelerden, dramalardan, ritüellerden, atasözlerinden, bilmecelerden ve benzerlerinden oluşur.

MÖ 4000’e kadar tüm edebiyat sözlü idi, ancak MÖ 4000 ile 3000 arasındaki yıllardan başlayarak yazı hem Mısır’da hem de Sümer’deki Mezopotamya uygarlığında gelişti.

Şiirler çoğu zaman saz eşliğinde söylenmektedir. Aruz ölçüsü ile şiir yazanlar olmasına rağmen asıl ölçü hece ölçüsüdür.

Genellikle hecenin: 7’li, 8’li, ve 11’li kalıpları kullanılmıştır.

Ayrıca şiirlerde az da olsa söz sanatlarına yer verilmiştir. Şiirle müzik iç içedir.

Halk edebiyatında duyguların yanında gözleme de oldukça önem verilmiştir.

Şiirlerde başlık yoktur, biçimleriyle adlandırılır.

Benzetmeler, Divan şiirinin aksine somut kavramlardan yararlanılarak yapılmıştır.

Şairlerin söyledikleri her şey gerçek yaşamdan alınmadır, dolayısıyla şiirlerde somutluk hâkim olmaktadır.

Aşk, ölüm, özlem, ayrılık, doğa sevgisi, yiğitlik, zamandan şikayet gibi konular işlenmiştir.

O andan itibaren sadece hukuk ve ticaret gibi pratik konuların değil, giderek artan bir şekilde yazılı literatürün kayıtları vardır.

Alışılmış yazı kullanımının Asya, Kuzey Afrika ve Akdeniz topraklarına ve nihayetinde tüm dünyanın çoğuna yayıldığı alan olarak, yazılı edebiyatın bileşiminde hızlı bir büyüme meydana geldi.

Böylece dünyanın belirli bölgelerinde, yazılı edebiyat büyük ölçüde dünyanın en büyük edebiyatı haline gelmiştir.

Şiirler, saz şairi ya da âşık denen şairlerce, bağlama adı verilen bir sazla söylenmektedir.

Doğaçlama olarak şiir söyleyen âşıklar, şiirleri için bir ön hazırlık yapmazlar.

Bu yüzden de şiirlerinde çoğu zaman derin bir anlam, kusursuz bir biçim görülmez.