Halüsinasyon Nedir? Türleri nelerdir?

Halüsinasyon Nedir? Türleri nelerdir? Halüsinasyon gördüğümü nasıl anlarım? Nasıl tedavi edilir? Neden olabilecek ilaçlar

Halüsinasyon nedir?

Halüsinasyon nedir sorusuna; Halüsinasyon, duyularınızı içeren nesnelerin veya olayların yanlış algılanmasıdır diyebiliriz.

Halüsinasyonlar gerçek gibi görünür, ama değillerdir. Beyninizdeki kimyasal reaksiyonlar veya anormallikler halüsinasyonlara neden olur.

Halüsinasyonlar, gerçek görünen ancak zihniniz tarafından yaratılan duyusal deneyimlerdir.

Beş duyunuzu da etkileyebilirler. Örneğin, odadaki hiç kimsenin duyamayacağı veya gerçek olmayan bir görüntüyü göremeyeceği bir ses duyabilirsiniz.

Bu semptomlara akıl hastalıkları, ilaçların yan etkileri veya epilepsi veya alkol kullanım bozukluğu gibi fiziksel hastalıklar neden olabilir.

Halüsinasyonlarınızın nedenine bağlı olarak bir psikiyatrist, nörolog veya pratisyen hekimi ziyaret etmeniz gerekebilir.

Tedavi, bir sağlık durumunu tedavi etmek için ilaç almayı içerebilir.

Doktorunuz ayrıca halüsinasyonlarınızı iyileştirmek için daha az alkol almak ve daha fazla uyumak gibi farklı davranışlar benimsemenizi önerebilir.

Halüsinasyonlar tipik olarak psikozla ilişkili bir bozukluğun, özellikle şizofreninin belirtisidir, ancak nörolojik durumlar ve bazı geçici durumlardan da kaynaklanabilirler.

Bir kişi, yaşadıklarının gerçek olmadığı iç görüsü olsun ya da olmasın bir halüsinasyon yaşayabilir.

Bir kişi halüsinasyonlarının gerçek olduğunu düşündüğünde, psikotik bir semptom olarak kabul edilir.

Halüsinasyon 10 Türü nelerdir?

1.İşitsel halüsinasyonlar

Bunlar en yaygın halüsinasyon türüdür.

Birinin sizinle konuştuğunu veya belirli şeyler yapmanızı söylediğini duyabilirsiniz. Kişinin sesi kızgın, tarafsız veya nazik olabilir.

Bu tür halüsinasyonun diğer örnekleri arasında, tavan arasında yürüyen biri veya tekrarlanan tıklama veya dokunma sesleri gibi işitme sesleri bulunur.

İşitsel halüsinasyonlar son derece üzücü olabilir, ancak bazı insanlar seslerle yaşamayı öğrenebilirler.

Müzik, ayak sesleri veya kapıların çarpması gibi gerçek olmayan sesleri duymayı içerirler.

Kimse konuşmadığında bazı insanlar sesler duyarlar.

Sesler pozitif, negatif veya nötr olabilir.

Kendinize veya başkalarına zarar verebilecek bir şey yapmanızı emredebilirler.

2.Dokunsal halüsinasyonlar

Bu halüsinasyonlar vücudunuza dokunduğunuzu veya vücudunuzda gerçek olmayan bir hareket hissetmenize neden olur.

Dokunsal halüsinasyonlar vücudunuzdaki dokunma veya hareket hissini içerir.

Örneğin, bir böceğin cildinizde süründüğünü veya iç organlarınızın hareket ettiğini hissedebilirsiniz.

Birinin ellerinin vücudunuza hayali dokunuşunu da hissedebilirsiniz.

Böcekler cildinizde sürünüyormuş veya iç organlarınız hareket ediyormuş gibi hissetmeyi içerebilirler.

3.Görsel halüsinasyonlar

Bu halüsinasyonlar, nesneler, şekiller, insanlar, hayvanlar veya ışıklar gibi gerçek olmayan şeyleri görmeyi içerir.

Görsel halüsinasyonlar, orada olmayan şeyleri görmeyi içerir. Halüsinasyonlar nesnelerden, görsel kalıplardan, insanlardan veya ışıklardan olabilir.

Örneğin, odada olmayan bir kişiyi veya başka kimsenin göremediği yanıp sönen ışıkları görebilirsiniz.

4.Varlık halüsinasyonları

Bu halüsinasyonlar, odada yanınızda birinin olduğunu veya arkanızda durduğunu hissetmenizi sağlar.

5.Koku alma halüsinasyonları

Bu halüsinasyonlar, var olmayan veya başka kimsenin koklayamadığı kokuları deneyimlemeyi içerir.

Koku alma halüsinasyonları koku alma duyunuzu içerir.

Gecenin bir yarısı uyandığınızda hoş olmayan bir koku alabilir veya olmadığında vücudunuzun kötü koktuğunu hissedebilirsiniz.

Bu tür halüsinasyonlar, çiçek kokusu gibi hoş bulduğunuz kokuları da içerebilir.

6.Tat halüsinasyonları

Tat alma halüsinasyonları koku alma halüsinasyonlarına benzer, ancak koku yerine tat alma duyunuzu içerir.

Bu halüsinasyonlar genellikle garip veya nahoş tatlara neden olur.

Tat halüsinasyonları (genellikle metalik bir tada sahip) epilepsili kişilerde nispeten yaygın bir semptomdur.

8.Propriyoseptif halüsinasyonlar

Bu halüsinasyonlar, vücudunuzun hareket etmediği zamanlarda uçmak veya yüzmek gibi hareket ettiğini düşünmenizi sağlar.

9.Hipnopompik halüsinasyonlar

Bunlar uykudan uyanırken ortaya çıkan halüsinasyonlardır.

Çoğu insan için hipnopompik halüsinasyonlar normal kabul edilir ve endişe kaynağı değildir.

Bazı uyku bozuklukları olan kişilerde daha yaygın olabilirler.

10.Hipnagojik halüsinasyonlar

Bunlar uykuya daldığınızda meydana gelen halüsinasyonlardır.

Genellikle kısa ömürlüdürler ve bunların yaklaşık% 86’sı görseldir.

İnsanlar genellikle hareketli desenler ve şekiller veya yüzlerin, hayvanların veya sahnelerin canlı görüntülerini görür.

Bu halüsinasyonlar genellikle endişe nedeni değildir.

Halüsinasyon ile sanrı arasındaki fark nedir?

Orada olmayan bir şeyi görmeyi, duymayı, tatmayı, koklamayı veya hissetmeyi içerir. Halüsinasyon duyusal bir deneyimdir.

Sanrılar, doğru olmayan bir şeye sarsılmaz inançlardır.

Örneğin, bu inançların doğru olmadığına dair güçlü kanıtlara rağmen, özel güçlere sahip olduklarını veya zehirlendiklerini düşünen birini içerebilirler.

Halüsinasyon ile illüzyon arasındaki fark nedir?

Halüsinasyon nedir sorusuna; Halüsinasyonlar duyusal girdilere dayanmayan bir algıdır diyebiliriz.

Yanılsamalar ise duyusal girdilerin yanlış yorumlanmasıdır. Başka bir deyişle, halüsinasyonlar var olmayan bir şeyi deneyimlemeyi içerirler.

Çevrenizdeki gerçek bir şeyi yanlış yorumladığınızda yanılsamalar olur.

Örneğin, kapı önündeki terliği bir kuş ile karıştırabilirsiniz.

Daha fazla inceledikten sonra, bunun bir kuş değil, bir terlik olduğunu anlarsınız. Bu bir yanılsamadır.

Halüsinasyon gördüğümü nasıl anlarım?

Gerçek olmadıklarının farkındasınızdır ama yine de halüsinasyonlar görebilmeniz mümkündür.

Örneğin, annesini kaybeden birinin annesinin yokluğuna yas tutabilir, ölen annesinin sesini bir anlığına duyabilir veya onu görebilir, ancak duyduklarının veya gördüklerinin imkansız olduğunu bilirler.

Çoğu insan, uykuya daldıklarında veya uyandıklarında meydana gelen halüsinasyonların gerçek olmadığını da söyleyebilir.

Ancak, bazı insanlar halüsinasyon gördüklerinin farkında değiller. Bu, şizofreni ve demans gibi kronik durumlarda daha yaygındır.

Olası halüsinasyon nedenleri

• Bazı ilaçların yan etkileri.
• Geçici nedenler.
• Bazı zihinsel sağlık koşulları.
• Bazı nörolojik durumlar.

Halüsinasyonların geçici nedenleri

• Uykusuzluk.
• Özellikle çocuklarda ve yaşlılarda yüksek ateş.
• Uykuya dalmak veya uyanmak.
• Bazı ilaçların etkisi altında olmak.
• Özellikle yaşlılarda İYE gibi enfeksiyonlar.
• Travma.
• Şiddetli dehidrasyon.
• Şiddetli ağrı.
• Migrenli.
• Yaslı.
• Bir ameliyat veya prosedürden sonra anesteziden iyileşme.

Halüsinasyonlara neden olabilecek zihinsel sağlık koşulları

Şizofreni, halüsinasyonlara neden olan ana zihinsel sağlık durumudur.

Şizofreni, hem tek bir durumu hem de psikozla ilişkili bozukluklar kategorisine giren bir dizi durumu ifade eder.

Bunlar, bir kişinin halüsinasyonları içerebilen gerçeklikten (psikoz) bir tür “kopukluk” yaşadığı durumlardır.

Şizofreni spektrumunun altına giren ve halüsinasyonlara neden olabilecek durumlar şunları içerir:

Sesleri duymak, bu zihinsel sağlık koşullarına sahip kişilerde en yaygın halüsinasyon türüdür.

Halüsinasyonlara Neden Olabilecek Nörolojik Durumlar Nelerdir?

Alzheimer hastalığı

Halüsinasyon nedir sorusuna; Alzheimer hastalığı olan kişilerin yaklaşık % 13’ü halüsinasyon görmektedir diyebiliriz.

Halüsinasyonlar, beyninizdeki durumdan kaynaklanan değişikliklerden kaynaklanır.

Epilepsi

Beyninin temporal lob adı verilen bir bölümünü içeren epilepsisi olan kişiler halüsinasyonlar yaşayabilir.

Akıl hastalıkları

Halüsinasyon nedir sorusuna; akıl hastalıkları halüsinasyonların en yaygın nedenleri arasındadır diyebiliriz. Şizofreni, bunama ve deliryum birkaç örnektir.

Şizofren Hastaları

Halüsinasyon nedir sorusuna; işitsel halüsinasyonlar şizofreni hastalarında görülen en yaygın halüsinasyon şeklidir diyebiliriz.

Hasta, onlara iltifat, eleştirel veya tarafsız sözler söyleyebilecek sesler duyarlar.

Sesler ayrıca kişinin eylemleri ve düşünceleri hakkında sürekli bir yorum oluşturabilir. Komuta halüsinasyonları da ortaya çıkabilir.

Bipolar Bozukluk

Bipolar bozukluğunuz varsa, halüsinasyonların aşırı bir ruh hali aşamasında olması muhtemeldir.

Bipolar bozukluğu olan kişilerde halüsinasyonların görselden daha çok işitsel olma olasılığı daha yüksektir.

Ruh halinizde ciddi değişiklikler yaşarsanız halüsinasyon görme olasılığınız daha yüksek olacaktır.

Halüsinasyonlar ve diğer psikotik semptomların da bipolar bozukluğu olanlardan ziyade şizofreni hastalarının başına gelme olasılığı daha yüksektir.

Bu nedenle halüsinasyonları olan bipolar bozukluğu olan kişilere yanlış teşhis konulabilir.

Kinestetik

Vücudunuzun hareket etmediği zamanlarda hareket ettiğini örneğin uçtuğunu veya yüzdüğünü düşünmek gibi.

Parkinson hastalığı

Halüsinasyon nedir sorusuna; Parkinson hastalığı, bu durum beyninizin bir kısmının bozulmasına neden olarak zamanla daha şiddetli semptomlara neden olmaktadır diyebiliriz.

Parkinson hastalığı olan kişilerin yaklaşık % 20 ila % 40’ı halüsinasyonlar veya sanrılar yaşamaktadırlar.

Bu aynı zamanda ilaçların veya bunamanın yan etkilerinden de kaynaklanabilir.

Narkolepsi

Halüsinasyon nedir sorusuna; bu, beyninizin uyku ve uyanıklığı kontrol etme yeteneğini etkileyen nörolojik bir hastalıktır diyebiliriz.

Narkolepsili kişiler genellikle uykuya dalmadan hemen önce (hipnagojik halüsinasyonlar) veya uyandıktan hemen sonra (hipnopompik halüsinasyonlar) halüsinasyonlar görürler.

Lewy cisimciği demansı

Lewy cisimcikli bunamanın ilk belirtilerinden biri olabilirler.

Bu durum, beyninizin sinir hücrelerinde Lewy cisimleri adı verilen protein kümelerinin birikmesini içerir.

Lewy cisimleri sinir hücrelerine zarar verir. Halüsinasyonlara neden olabilir ve genellikle görseldirler.

Uykusuzluk

Yeterince uyuyamamak da halüsinasyonlara yol açabilir.

Birkaç gündür uyumadıysanız veya uzun süre yeterince uyuyamıyorsanız halüsinasyonlara daha yatkın olabilirsiniz.

Uykuya dalmadan hemen önce, hipnogojik halüsinasyonlar olarak bilinen veya uykudan uyanmadan hemen önce, hipnopompik halüsinasyonlar olarak bilinen halüsinasyonlar yaşamak da mümkündür.

Halüsinasyonlar ayrıca aşırı yorgunluk veya yorgunluk nedeniyle veya yakın zamanda meydana gelen bir yas nedeniyle de ortaya çıkabilir.

Halüsinasyonlara Neden Olabilecek Diğer Durumlar Nelerdir?

Halüsinasyon nedir sorusuna; böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği, evre 3 HIV – AIDS ve beyin kanseri gibi ölümcül hastalıkların tümü halüsinasyonlara neden olabilmektedir.

Charles Bonnet sendromu, görüşü bozulmaya başlayan bir kişinin halüsinasyonlar görmesine neden olur. Bu durum sadece görsel halüsinasyonlara neden olur.

Halüsinasyonlara neden olabilecek ilaçlar

Halüsinasyon nedir ve neden olabilecek ilaçlar nelerdir sorusuna; birçok reçeteli ilaç bazen yan etki olarak halüsinasyonlara neden olabilir veya kötüleştirebilir diyebiliriz.

İlaçlara duyarlılığın artması nedeniyle yaşlılar daha fazla risk altında olabilir.

İlaçların neden olduğu halüsinasyonlar doza bağlı olabilir ve genellikle ilacı bıraktığınızda durabilir.

LSD ve PCP gibi halüsinojenik ilaçlar da halüsinasyon görmenize neden olabilir.

Sağlık uzmanınız, ilaç yan etkileri hakkında en iyi bilgi verebilir. Önce sağlık uzmanınızla konuşmadan asla ilaç almayı bırakmayın.

Halüsinasyonlar nasıl tedavi edilir?

Halüsinasyon çeşitleri için pek fazla tedavi yöntemi mevcuttur.

Yüksek ateş, şiddetli dehidrasyon veya enfeksiyon gibi geçici durumların neden olduğu halüsinasyonlar, altta yatan durum tedavi edildikten sonra düzelecektir.

Antipsikotik ve atipik antipsikotip ilaçlar, halüsinasyon belirtisi ya da belirtilerinin şiddetli görülmesi ve kişide önemli ölçüde negatif sonuçlara neden olması gibi durumlarda tercih edilmektedir.

Ruhsal ve sinirsel bozukluklardan dolayı görülen halüsinasyonlar için kişinin psikolog ya da psikiyatr tarafından tedavisi gerçekleştirilebilmektedir. 

Halüsinasyon tedavisi genellikle ilaç tedavisi yöntemi ile gerçekleştirilmektedir.

Tedavi ile alakalı olarak dikkat edilmesi gereken en önemli konu ise hasta doktor arasındaki ilişkidir.

Bazı ilaçlar ve tedaviler, bunlara neden olan kronik rahatsızlıkları olan kişilerde halüsinasyonların tedavisine yardımcı olabilir.