tarafından Nominalizm nedir? Özellikleri ve Kurucusu kimdir? Kaç çeşittir? Filozofları, Çağdaş felsefedeki yeri nasıldır?
Nominalizm nedir?
Anglo-Amerikan geleneğinde çağdaş filozoflar tarafından kullanılan ‘Nominalizm’ kelimesi belirsizdir. Bir anlamda, en geleneksel anlamı Orta Çağ’dan türemiştir, evrensellerin reddedilmesini ima eder. Başka, daha modern ama aynı derecede yerleşik bir anlamda, soyut nesnelerin reddedilmesini ima eder.
Nominalizm ne demek?
Latince isimlendirmeden türetilen, isim anlamına gelen ve felsefede çeşitli doktrinleri ve hareketleri belirtmek için kullanılan bir terim. Ontolojik anlamda nominalizm, yalnızca bireysel şeylerin var olduğu bir doktrindir.
Dolayısıyla iki türü vardır, biri evrensellerin olmadığını, biri soyut nesnelerin olmadığını savunan. Evrensellerle ilgili gerçekçilik, evrensellerin olduğu doktrinidir ve Platonizm, soyut nesnelerin olduğu doktrinidir.
Ancak bu kavram, yalnızca evrensellerin veya soyut nesnelerin reddedilmesi değildir. Çünkü durum böyle olsaydı, hiç varlık olmadığına inanan bir nihilist, nominalist sayılırdı.
Benzer şekilde, evrenselleri veya soyut nesneleri reddeden, ancak ayrıntıların veya somut nesnelerin varlığı konusunda agnostik olan biri, nominalist sayılır.
Nominalizm, hangi tartışmalardan sonra ortaya çıkmıştır?
Bu kavram öncelikle evrenseller sorunu üzerine bir konumdur.
Evrensellerin ayrıntıların üzerinde ve üzerinde var olduğunu iddia eden Platonik gerçekçilik gibi gerçekçi felsefelere ve evrensellerin içlerinde içkin bir şekilde gerçek olduğunu iddia eden Aristoteles’in hilomorfik madde teorisine karşıdır.
Ancak “nominalizm” adı, Roscellinus ile ortaçağ felsefesindeki tartışmalardan sonra ortaya çıktı.
Nominalizm kaç çeşittir?
En az iki çeşittir. Bunlardan birinde soyut nesnelerin reddedilmesi, diğerinde evrensellerin reddedilmesidir.
Filozoflar genellikle soyut nesneleri veya evrenselleri varsaymayı gerekli bulmuşlardır. Ve böylece, şu ya da bu şekilde Nominalizm, metafizik tartışmada, en azından ikinci Nominalizm çeşidinin versiyonlarının tanıtıldığı Orta Çağ’dan beri önemli bir rol oynamıştır.
Bu iki çeşidi birbirinden bağımsızdır ve her ikisi de diğeri olmadan tutarlı bir şekilde tutulabilir.
Bununla birlikte, her iki çeşit de bazı ortak motivasyonları ve argümanları paylaşır. Bu giriş, her iki çeşidin nominalistik teorilerini araştırmaktadır.
Metafizikte nominalizm nedir?
Evrensellerin ve soyut nesnelerin yalnızca ad veya etiket olmaktan başka gerçekte var olmadığı görüşüdür.
Bu kavramın en az iki ana versiyonu vardır. Bir versiyon, evrensellerin varlığını reddeder.
Birçok özel şey (örneğin, güç, insanlık) tarafından örneklenebilen veya örneklenebilen şeyler.
Diğer versiyon özellikle soyut nesnelerin varlığını reddetmektedir. Uzayda ve zamanda var olmayan nesneler gibi
Nominalizmin Kurucusu
Antik Çağ felsefesinde Antisthenes ve Sofistler Nominalizm akımının temellerini atmıştır.
Ardından Stoacılar da akımın gelişmesine yardımcı olmuşlardır. Son dönemde Ortaçağ düşünürleri de Nominalizm akımının gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Özellikle 17. ve 18. yüzyılda Locke, Hume ve Berkeley gibi İngiliz Deneycileri Nominalizm ile ilgilenmişlerdir. Daha sonra 20. yüzyılda mantıkçılar da Nominalizm üzerine fikirler ve düşünceler üretmiştir.
Nominalizmin Özellikleri nelerdir?
Nominalizm kavramlar ile gerçekler arasına bir ayrım koyar ve bu ayrım kategoriktir.
Dolayısıyla da bilgi ve inanç, aklı ve iman arasında da bir ayrım oluşturur.
Nominalizmin hem felsefi hem de siyasi alanda etkili olması, yıllar içinde güçlenmiş olmasından kaynaklanmaktadır.
Tarih boyunca soyut inanış hüküm sürmüş olsa da, deneysel bilime geçiş noktasında Nominalizmin ciddi felsefi etkileri olmuştur.
Nominalizm, sekülarizm ve Rönesans döneminin başlangıcı anlamında oldukça etkili olmuştur.
Bu açıdan bakıldığında Nominalizm oldukça önemlidir.
Nominalizm filozofları
George Berkeley
( 12 Mart 1685 – 14 Ocak 1753 ) 1685 yılında doğdu. İrlanda Anglikan Kilisesi Cloyne Piskoposu olarak bilinir. İlk başarısı “materyalizm” adını verdiği bir teorinin ilerlemesi olan bir İngiliz-İrlandalı filozoftur.
Daha sonra başkaları tarafından “öznel idealizm” olarak anılmaktadır. Bu teori, maddi maddenin varlığını reddeder ve bunun yerine masa ve sandalyeler gibi tanıdık nesnelerin zihin tarafından algılanan fikirler olduğunu ve sonuç olarak algılanmadan var olamayacağını iddia eder.
Madde ve ruh hakkındaki fikirleri nominalizm ile benzerlik taşıdığı için bu felsefenin temsilcileri arasında yer alır.
Nelson Goodman
(7 Ağustos 1906 – 25 Kasım 1998) 1906 yılında Amerika’da doğdu. Nominalizm felsefesinin en önemli temsilcilerindendir. Birçok dile çevrilen Dünyalar Nasıl Yapılır adlı eseri 2006 yılında ülkemizde yayınlanmıştır.
Nominalizm felsefesinin diğer temsilcileri ise aşağıda belirtilmiştir.
Richard Milton Martin
Richard Milton Martin (1916, Cleveland, Ohio – 22 Kasım 1985, Milton, Massachusetts) Amerikalı mantıkçı ve analitik filozof. Frederic Fitch altında yazdığı doktora tezinde Martin, Quine’den önce sanal kümeler keşfetti.
David Malet Armstrong
David Malet Armstrong (8 Temmuz 1926 – 13 Mayıs 2014), Avustralyalı bir filozoftu. Metafizik ve zihin felsefesi üzerine yaptığı çalışmalarla ve olgusalcı bir ontolojiyi, işlevselci bir zihin teorisini, dışsalcı bir epistemolojiyi ve doğa yasalarının zorunlu bir anlayışını savunmasıyla tanınır.
Wilfrid Stalker Sellars
Wilfrid Stalker Sellars (20 Mayıs 1912 – 2 Temmuz 1989) Amerikalı bir filozof ve eleştirel gerçekçiliğin önde gelen geliştiricisidir.
Donald Carry Williams
Donald Cary Williams (28 Mayıs 1899 – 16 Ocak 1983), 1899 yılında Amerika’da doğmuştur. D. C. Williams, hem Los Angeles Üniversitesi’nde (1930’dan 1938’e kadar) hem de Harvard Üniversitesi’nde (1939’dan 1967’ye kadar) profesörlük yapmıştır.
Çağdaş felsefede nominalizm
Çağdaş felsefede ‘Nominalizm’ teriminin nasıl kullanıldığı göz önüne alındığında, bu tür filozoflar nominalist olmazlardı. ‘Nominalizm’ kelimesi, ilgili doktrinin her şeyin özel veya somut olduğunu iddia ettiği ve bunun boş yere doğru olmadığı anlamına gelir.
Böylece bir tür Nominalizm, belirli nesneler olduğunu ve her şeyin özel olduğunu, diğeri ise somut nesneler olduğunu ve her şeyin somut olduğunu iddia eder.
Yukarıda belirtildiği gibi, iki nominalizm biçimi bağımsızdır. Felsefe tarihinde bir anlamda nominalist olma ama diğer anlamda olmama olasılığı örneklenmiştir.
Örneğin, David Armstrong (1978; 1997) evrensellere inanan bir kişidir ve bu nedenle evrenselleri reddetme anlamında bir nominalist değildir, ancak var olan her şeyin uzay-zamansal olduğuna inanır ve bu nedenle soyut nesneleri reddetme anlamında bir nominalisttir.
Ve Quine gibi felsefi gelişiminin belirli bir noktasında olanlar da var (1964; 1981), kümeleri veya sınıfları kabul eder ve soyut nesneleri reddetme anlamında nominalistler değildir ve yine de evrenselleri reddeder ve evrenselleri reddetme anlamında nominalistler de öyledir.
Dolayısıyla bu kavram, her iki anlamda da bir tür gerçekçilik karşıtıdır. Çünkü bir tür Nominalizm evrensellerin varlığını ve dolayısıyla gerçekliğini reddederken, diğeri soyut nesnelerin varlığını ve dolayısıyla gerçekliğini reddeder.
Fakat Nominalizm, bazılarının evrensel veya soyut nesneler, örneğin özellikler, sayılar, önermeler, olası dünyalar olduğu iddia edilen varlıklar açısından ne iddia ediyor?
Burada iki genel seçenek vardır. Söz konusu olduğu iddia edilen varlıkların varlığını inkar etmek ve bu varlıkların varlığını kabul etmek, ancak bunların özel veya somut olduklarını iddia etmek.
Bazen , stratejiyi örnekleyen konumlarla tanımlanır . Ancak bu, bir pozisyonu nominalist yapan şeyin özelliklerin, sayıların, önermelerin vb. Reddedilmesi olduğu düşüncesine dayanıyor gibi görünüyor.
Bununla birlikte, bu girişte Nominalizmi daha geniş bir şekilde, yani yukarıdaki stratejileri veya uygulayan pozisyonları kapsayan olarak anlayacağım. Çünkü Nominalizmin özelliklere, sayılara, önermelere, olası dünyalara vb. Karşı hiçbir şeyi yoktur., gibi.
Bu kavramın özellikler, sayılar, olası dünyalar ve önermeler gibi varlıklarda özsüz bulduğu şey, bunların evrensel veya soyut nesneler olması gerektiğidir.
Böylece özelliklerin, sayıların, olası dünyaların, önermelerin vb. Salt reddedilmesi., kişiyi nominalist yapmaz – nominalist olmak için onları reddetmesi gerekir çünkü evrensel veya soyut nesneler olmaları gerekir.
Örneğin Michael Jubien önermeleri reddeder, ancak Platonistik olarak yorumlanan özellikleri ve ilişkileri kabul eder; önermeleri reddetme nedenlerinin iddia edilen soyut karakterleriyle hiçbir ilgisi yoktur.
Dolayısıyla bu girişteki kullanımıma göre, özelliklerin, önermelerin, olası dünyaların ve sayıların varlığının kabulü, nominalist olmakla uyumludur.
Sayıların, özelliklerin, olası dünyaların ve önermelerin varlığını kabul eden nominalistlerden istenen, onları ayrıntılar veya somut nesneler olarak düşünmeleridir.
Özellikleri, önermeleri, olası dünyaları, sayıları ve diğer öğeleri reddetmek, onlar hakkında Nominalist olmak için yeterli değildir: Nominalist olmak, evrensel veya soyut nesneler oldukları için onları reddetmelidir.
Nominalizmde soyut nesneler ve evrenseller
Soyut nesne nedir?
İfadenin standart bir tanımı yoktur. Belki de soyut nesnelerin en yaygın anlayışı, mekansal-zamansal olmayan ve nedensel olarak inert nesnelerdir.
Çoğu zaman soyut nesnelerin nedensel olarak hareketsiz olması gerekliliği bağımsız bir koşul değildir, ancak nedensel ilişkilere yalnızca mekansal-zamansal varlıkların girebileceği varsayıldığı için soyut nesnelerin mekansal-zamansal olmaması gerekliliğinden türetilir.
Ancak bu soyut nesneler anlayışı eleştirildi. Oyunlar ve diller sözde soyuttur ve yine de zamansal varlıklardır, çünkü zamanın belirli bir noktasında ortaya çıkarlar ve bazıları zaman içinde gelişir ve değişir.
Soyut nesneleri nedensel olarak etkisiz nesneler olarak tanımlamak da sorunlar sunar.
Soyut nesnelerin mekansal-zamansal olmayan ve nedensel olarak hareketsiz nesneler olarak nitelendirilmesinin, bize yalnızca ne olmadıklarını değil, ne olduklarını anlattığı ölçüde tatmin edici olmadığı düşünülebilir.
Ancak bu nominalist için bir sorun değil. Nominalistin işi, bu tür nesneleri olumlu bir şekilde nitelemek değil, reddetmektir.
Ve soyut nesneleri reddetmek amacıyla, mekansal-zamansal olmayan, nedensel olarak hareketsiz nesneler olarak nitelendirilmeleri oldukça açık bir karakterizasyondur.
Evrenseller
Evrensellerle ilgili nominalist evrenselleri reddeder. Bunlar nedir? Ayrıntılar ve evrenseller arasındaki ayrım genellikle hem kapsamlı hem de münhasır olarak kabul edilir, ancak böyle bir ayrımın olup olmadığı tartışmalıdır.
Ayrım, bir örnekleme ilişkisi açısından çizilebilir: bir şeyin ancak ve ancak örneklendirilebiliyorsa (ister ayrıntılar ister evrenseller tarafından örneklendirilebiliyorsa) evrensel olduğunu söyleyebiliriz
Aksi takdirde özeldir. Böylece hem ayrıntılar hem de evrenseller varlıkları örnekleyebilirken, yalnızca evrenseller örneklenebilir. Eğer beyazlık evrenselse, o zaman her beyaz şey onun bir örneğidir. Ancak beyaz olan şeylerin, örneğin Sokrates’in hiçbir örneği olamaz.
